Ekspansywny rozwój współczesnej cywilizacji oraz rosnący poziom konsumpcji w świecie, sprawia, że wytwarzamy ogromne ilości odpadów, które zaczynają stanowić zagrożenie dla nas samych i otaczającego nas środowiska. Obecnie głównym sposobem na pozbycie się śmieci jest ich składowanie na i tak już często przepełnionych wysypiskach. W Polsce to ponad 80 mln ton śmieci rocznie, co oznacza, że ponad 70 % z nich nie jest ponownie wykorzystywana, dlatego warto szukać nowych rozwiązań i wskazywać współczesne pomysły walki z problemem śmieciowym, a także wskazywać nowe możliwości ich zastosowań.
W miniony piątek w Oranżerii, Zamek Cieszyn zaprezentował XI edycję „Dizajn w przestrzeni publicznej”, poświęconą tym razem problemu śmieciowemu. Tegoroczna odsłona pokazuje nam, jak nasze właściwe nawyki w życiu codziennym mogą wpływać na zmniejszenie produkcji odpadów, a także uświadomią nam, że odpady we współczesnym świecie stanowią już wartość potencjalnego surowca. Otwarcie wystawy poprzedziły przygotowane w iście wakacyjnym klimacie - warsztaty rodzinne budowania instrumentów z materiałów z odzysku oraz pokaz kulinarny „zero odpadów” połączony z degustacją, przygotowany z resztek pożywienia. Na deser odbył się koncert zespołu Recycling Band
- To temat poważny i dlatego chcemy zaprosić wszystkich do poważnej dyskusji podczas warsztatów i spotkań, bo wszystkich nas, ta tematyka śmieciowa dotyczy… wszystkich w jakimś względzie irytuje i dotyka - wyjaśnia w rozmowie z nami Ewa Gołębiowska, dyrektor Zamku Cieszyn.
Wiele na pozór niepotrzebnych odpadów można przekształcić w coś nowego i użytecznego. Kluczem do zmian może być właśnie tego tupu wystawa, która poszerzy nasze horyzonty, dotyczące postrzegania odpadów, bo nawet na pozór stare czy zniszczone przedmioty mogą stanowić spory potencjał, który nie zawsze wiemy, jak możemy wykorzystać.
- Jesteśmy na Śląsku Cieszyńskim, gdzie zawsze się mówiło, że „to jeszcze jest dobre i szkoda wyrzucić”. Z drugiej strony żyjemy w „świecie jednorazowym”, w szybkiej konsumpcji i w dodatku aktualnie w porze letniej, a lato to moment, gdzie śmieci jest więcej… jednorazowe butelki, jednorazowe sztućce… Nawet, jeśli starannie segregujemy śmieci to mamy świadomość, że nie tak do końca wiemy czy to wystarcza i nie do końca wierzymy, że to ma sens - zauważa E. Gołębiowska.
Dlatego tego typu wystawy czy spotkania przybliżają nam tematykę i pokazują, że odpowiednie zarządzanie odpadami nawet na własnym podwórku może globalnie wpłynąć na zmniejszenie śmieci, jak i wskazać wiele ciekawych ich zastosowań.
Wystawa pokazuje procesy, projekty i inicjatywy. Przykładem może tu być chociażby system gromadzenia odpadów na zabytkowym osiedlu familoków w Czerwionce-Leszczynach czy wybudowany całkowicie z opadów dom z Brighton, do budowy którego użyto m.in. pudełek DVD, szczoteczek do zębów, jeansów czy dętek rowerowych. Być może niektóre z prezentowanych tutaj pomysłów zostaną przeniesione na lokalny rynek, jak uruchomiona w Pile Repair Café, czyli miejsca gdzie smakosze kawy i pasjonaci majsterkowania będą mieli okazję nie tylko napić się małej czarnej, ale wspólnymi siłami naprawić stary rower czy inne przedmioty codziennego użytku.
Wystawę można zwiedzać do 22 października.
Tekst i foto: Krzysztof Telma
