Komisja do Spraw Stosunków Polsko-Czeskich i Polsko-Słowackich Polskiej Akademii Nauk o/Katowice była organizatorem międzynarodowej konferencji z okazji 1150. rocznicy śmierci św. Cyryla i 400 rocznicy śmierci męczeńskiej św. Melchiora Grodzieckiego, którego Sejmik Województwa Śląskiego ogłosił patronem 2019 roku.
Wydarzenie, którego myśl przewodnia brzmiała : “Dziedzictwo kulturowe Apostołów Słowian na Śląsku” zagościło 5 lipca w klasztorze o. Bonifratrów w Cieszynie.
Gości powitał i konferencję otworzył prof. Wojciech Świątkiewicz - Przewodniczący Komisji ds. Stosunków Polsko-Czeskich i Polsko Słowackich PAN o. Katowice. Następnie słowo wstępne wygłosił prof. bp. Roman Pindel / Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie, Ordynariusz Diecezji Bielsko-Żywieckiej.
W konferencji udział wzięli między innymi duchowni katoliccy, protestanccy i prawosławni, naukowcy z Polski, Słowacji i Czech, samorządowcy a także przedstawiciele administracji publicznej. W słowie wstępnym Biskup Diecezji Bielsko-Żywieckiej zachęcił do spojrzenia w przeszłość, by znaleźć element łączący ze względu na wyznawaną wiarę. O jakim elemencie mowa? Zdaniem duchownego jest to - motyw zmienności i zarazem kontynuacji w głoszeniu zbawienia i budowaniu Kościoła.
- W przypadku Braci Sołuńskich zmienia się język przepowiadanej wśród Słowian ewangelii. Jednak tej samej co czytanej i głoszonej w ojczystych Salonikach w ówczesnym kształcie języka greckiego. Papież powiedziałby, że musiała im towarzyszyć radość ewangelii – radość z głoszenia Dobrej Nowiny i oglądania owoców – podkreślił Biskup Roman Pindel, szczególnie akcentują nadzieję na trwałe dziedzictwo kulturowe Apostołów Słowian, tak by stał się zachętą do odpowiednich działań podejmowanych przez współczesnych wyznawców Jezusa w obliczu zmieniającego się świata.
Tego dnia wykłady wygłosili:
prof. bp. Jan Kopiec / Ordynariusz Diecezji Gliwickiej, Uniwersytet Opolski: „Skutki działalności św. Cyryla i Metodego na Śląsku”;
prof. Paweł Leszczyński / Akademia Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim: „Reakcja władz czechosłowackich na uroczystości welehradzkie poświeęone Cyrylowi i Metodemu w 1985 r.”;
dr hab. Ks. Walerian Bugel / Uniwersytet Pałackiego w Ołomuńcu: „Teologiczna perspektywa dziedzictwa św. Cyryla i Metodego”;
dr ks. Mikołaj Dziewiatowski proboszcz parafii pw. Św. Wiery, Nadziei, Luby i matki ich Zofii w Sosnowcu: „Tradycja Cyrylo-metodiańska z perspektywy prawosławnej”.
Natomiast prof. ks. Józef Budniak Uniwersytet Śląski w Katowicach przybliżył „Historię kultu Melchiora Grodzieckiego w Cieszynie”, a doc. dr hab. Ondrej Stefanak / Uniwersytet Konstantyna Filozofa w Nitrze poruszył temat „Kultu męczenników koszyckich na Słowacji”.
Dr hab. Jerzy Sojka Chrześcijańska Akademia Teologiczna w Warszawie: przedstawił zebranym temat "Martyria – współczesne refleksja luterańska”.
Podsumowaniem wykładów była prezentacja Biblioteki i archiwum, o którą zadbał dr Maksymilian Kuśka. Tego dnia miała miejsce również prezentacja książki „Prześwietne Bractwo Barbary Świętej na Górach Tarnowskich Fundowane 15 Augusta 1747 roku” – autorstwa prof. Krystyny Kossakowskiej Jarosz i śp. ks. prof. Jana Góreckiego.