Gawęda o Julianie Fałacie
- Szczegóły
- UAO
Ciekawą prelekcję wygłosiła Teresa Dudek Bujarek, st. kustosz Muzeum Historycznego w Bielsku-Białej pt. „Julian Fałat – życiorys pędzlem zapisany”, 8 grudnia br. w kampusie ATH w ramach Akademickiego Forum Humanistycznego. Na ten temat prelegentka przygotowuje monografię.
Dla "Gwiazdki Cieszyńskiej" powiedziała:
„Zajmujemy się osobą Juliana Fałata od dłuższego czasu, ponieważ w 1910 r. osiedlił się w Bystrej koło Bielska i był bardzo ważną postacią żyjącą w naszym regionie. Kolejna przyczyna naszych obecnych zainteresowań, wybitnym malarzem, wynika z działalności uruchomionego w jego domu w Bystrej w 1973 r. muzeum biograficzno - artystycznego, w którym prezentujemy jego prace i związane z nim archiwalia. W planowanej monografii pokazujemy jakimi kolejami losu Fałat dotarł do Bystrej. Oprócz przedstawienia informacji o miejscu urodzenia, domu rodzinnym, kształceniu, piszemy o roku 1886, ważnym dla przyszłej kariery artysty - wyjazd na polowanie do posiadłości Radziwiłłów w Nieświeżu, gdzie zetknął się z Wilhelmem Hohenzollernem późniejszym cesarzem niemieckim, który zaprosił Fałata na dwór w Berlinie. Był tam przez 9 lat nadwornym jego malarzem, głównie scen myśliwskich. To otworzyło Fałatowi drzwi do dalszej kariery. Po śmierci Jana Matejki i Henryka Rodakowskiego otrzymał propozycję kierowania Szkołą Sztuk Pięknych i wrócił do Krakowa. Zreformował tę szkołę, przekształcając ją ze statusu szkoły licealnej, maturalnej w Akademię Sztuk Pięknych, czyli szkołę wyższą. Został jej rektorem. Do nominacji niewątpliwie pomogła mu jego działalność społeczna i to, że był laureatem międzynarodowych nagród i medali. Z uwagi na osiągnięty wiek oraz z powodu studenckich strajków, musiał zrezygnować z Akademii. Wyjechał z Krakowa i wówczas znalazł się w Bystrej. Tu na laurach nie spoczął, ale dalej malował, dokumentował. Aktywnie uczestniczył w życiu społecznym, nie tylko Bystrej ale również uczestniczył w życiu kulturalnym na Pomorzu, działał w Departamencie Sztuki Ministerstwa Wyznań i Oświecenia Publicznego w Warszawie. Do końca swoich dni żył w Bystrej i tutaj zmarł. Jest pochowany na cmentarzu parafialnym w Bystrej. Przygotowywana monografia o Julianie Fałacie zatytułowana „Julian Fałat – życiorys pędzlem pisany - Kolekcja Muzeum Historycznego w Bielsku-Białej” autorstwa Teresy Dudek Bujarek, której wydawcą będzie Muzeum Historyczne w Bielsku-Białej, zawiera kalendarium opracowane przez Marię Aleksandrowicz, uściślające fakty w oparciu o niepublikowane dotąd dokumenty. Opracowanie graficzne tomu i fotograficzne reprodukcje wykonane są przez Alicję Migdał - Drost. Jest pierwszą tak obszerną i szczegółową pracą o tym artyście. Pokazuje całą muzealną kolekcję. W wydanych wcześniej pracach autorzy, działalność artystyczną Fałata zamykali na etapie krakowskim, marginalnie traktując jego twórczość z okresu bystrzańskiego. Pobyt w Bystrej był kolejnym twórczym etapem w jego życiu. Powstało tu mnóstwo interesujących i wartościowych prac. Fałatówka to miejsce, które warto odwiedzić. Monografia ukazać się powinna z wiosną przyszłego roku”.
O Muzeum Juliana Fałata w Bystrej można przeczytać więcej: http://muzeum.bielsko.pl/pl/strona_glowna
AFH działa od ubiegłego roku w Wydziale Humanistyczno - Społecznym ATH pod patronatem jego dziekana prof. dr hab. Marka Bernackiego. Kolejny wykład w AFH planowany jest 10 stycznia 2017 r.
Tekst i fotografie: Urszula i Andrzej Omylińscy