Ostatnie mroźne, tegoroczne zimowe, bezwietrzne dni, uświadomiły dobitnie mieszkańcom miasta jakim powietrzem oddychają. Mgła, w połączeniu ze spalinami motoryzacyjnymi i z pieców domowych, tworzyła trudną do oddychania atmosferę, którą potocznie nazywamy smogiem. Ostatnio opublikowane raporty międzynarodowych instytucji na temat jakości powietrza, którym oddychamy, biją na alarm. Z 50 miast w Europie z najbardziej zanieczyszczonym powietrzem, 33 to miasta polskie a z tego 10 to miasta województwa śląskiego. Na czele tego niekorzystnego rankingu jest miasto Żywiec oraz Pszczyna.
W celu poprawy tej sytuacji Urząd Marszałkowski województwa śląskiego przygotował projekt uchwały antysmogowej i skierował go do konsultacji społecznej, aby z nowym sezonem grzewczym zaczęły obowiązywać zasady ograniczające emisję spalin do atmosfery. Najważniejszym jej założeniem jest zakaz używania paliw, których stosowanie powoduje wysoką emisję trujących substancji do atmosfery, czyli węgla brunatnego, mułów i flotokoncentratów oraz wilgotnego (powyżej 20%) drewna, od 1 września 2017 r. oraz stopniowa eliminacja urządzeń grzewczych nie spełniających obecnych norm emisji spalin. Na temat zgłoszonego projektu odbyło się spotkanie informacyjne 9 stycznia br w budynku ATH w Bielsku-Białej , zorganizowane przez Wydział Ochrony Środowiska Urzędu Marszałkowskiego województwa Śląskiego, dla przedstawicieli samorządów terytorialnych, należących do subregionu południowego. Wzięli w nim udział m.in. prezydent miasta Bielska-Białej Jacek Krywult, pełnomocnik prezydenta miasta ds zrównoważonego rozwoju Zbigniew Michniowski, przedstawiciele wydziału ochrony środowiska, straży miejskiej, przedstawiciele Wydziału Inżynierii Materiałów Budownictwa i Środowiska oraz Wydziału Nauk o Zdrowiu ATH. Rektor ATH prof. Jarosław Janicki, witając zebranych, podkreślił znaczenie zagrożeń wynikających ze stanu skażenia środowiska i wyraził uznanie dla wyboru miejsca spotkania w ATH, z uwagi na istniejący tu potencjał naukowo-badaczy. Prezydent miasta Jacek Krywult przypomniał o długofalowych działaniach podejmowanych przez miasto Bielsko-Biała dla ograniczenia emisji spalin, podkreślił znaczenie wspólnych wysiłków wszystkich gmin oraz władzy na szczeblu centralnym, w celu uzyskania zadowalających wyników.
Programy realizowane przez miasto „Plan działań na rzecz zrównoważonej energii do roku 2020” oraz kampanie edukacyjne: „Bielsko-Biała chroni klimat” czy Beskidzki Festiwal Dobrej Energii, szerzej omówił Zbigniew Michniowski. Wpływ zanieczyszczenia powietrza, na stan zdrowia mieszkańców, jaki występuje w aglomeracji górnośląskiej, zaprezentowała dr Aneta Ciślak - lekarz Śląskiego Centrum Chorób Serca w Zabrzu. Przeprowadzone w tym zakresie badania wykazały duży jego wpływ na wzrost zapadalności m.in. na choroby układu naczyniowo-sercowego, układu oddechowego, pogorszenie zdrowia kobiet w ciąży, dzieci oraz osób starszych. Najważniejsze elementy projektu Uchwały Antysmogowej obszernie omówił Łukasz Tekeli - dyrektor Wydziału Ochrony Środowiska Urzędu Marszałkowskiego województwa śląskiego. Projekt wprowadza zakazy stosowania szczególnie zatruwających atmosferę paliw oraz określa 10 letni harmonogram wymiany instalacji grzewczych (kotłów), aby dostosować je do urządzeń klasy 5-tej, zapewniających minimalne zanieczyszczenie atmosfery. Projekt przewiduje też wsparcie finansowe na wykonanie takich modernizacji. Regionalną uchwałę antysmogową, jako pierwszy w kraju, przyjął 23 stycznia tego roku, sejmik woj. małopolskiego. Nad uchwałami antysmogowymi pracują także władze woj. dolnośląskiego oraz mazowieckiego.
Prace nad projektami tych dokumentów mają potrwać do jesieni,według zapowiedzi regionalnych samorządowców. Ale akcja informacyjno-edukacyjne społeczeństwa, powinna zacząć się jak najszybciej, aby przyniosła dobry skutek. Czyste powietrze jest potrzebne do życia, aby przebiegało w zdrowiu, musimy więc o nie zadbać wszyscy.
Tekst i fotografie: Urszula i Andrzej Omylińscy
