„Zbudźcie się organy, instrumencie święty, głoście chwałę Boga, naszego Stworzyciela i naszego Ojca. Organy, instrumencie święty, uwielbiajcie Jezusa, naszego Pana, który dla nas umarł i zmartwychwstał” – mówił bp Roman Pindel w niezwykłym dialogu podczas obrządku pobłogosławienia zabytkowych organów w kościele śś. Ap. Piotra i Pawła w Skoczowie. Ceremonia rozpoczęła niedzielną Mszę św. 23 kwietnia 2023 r. Dziękowano w niej wszystkim ofiarodawcom ze skoczowskiej parafii, którzy przyczynili się do realizacji ambitnego przedsięwzięcia, jakim była renowacja XIX-wiecznego instrumentu.

Zanim podczas liturgii w skoczowskiej świątyni rozbrzmiały organy, wierni podjęli śpiew a cappella, a na ceremonię tzw. wybudzenia instrumentu złożył się uroczysty dialog, który biskup bielsko-żywiecki przeprowadził z organami. Wezwał je do przebudzenia i wychwalania muzyką chwały Boga Ojca Stworzyciela, Jezusa Chrystusa Odkupiciela i Ducha Świętego, ożywiającego wiernych Bożym tchnieniem. Hierarcha zaprosił też organy, „by zaniosły ludzkie błagania i śpiew przed tron Maryi”, a także „aby obudziły dziękczynienie i wiarę tych, w których serca wdarły się wątpliwości”.

„Zbudźcie się organy, instrumencie święty, głoście chwałę Boga, naszego Stworzyciela i naszego Ojca. Organy, instrumencie święty, uczcijcie Jezusa, naszego Pana, który dla nas umarł i zmartwychwstał. Organy, instrumencie święty, uwielbiajcie Ducha Świętego, który ożywia nasze życie tchnieniem Bożym. Organy, instrumencie święty, zanieście nasz śpiew i nasze błaganie do Maryi, Matki Jezusa. Organy, instrumencie święty, wprowadźcie wiernych w dziękczynienie Jezusowi, przynieście pociechę wiary tym, którzy przeżywają trudności, i wspierajcie modlitwę chrześcijan” – modlił się biskup podczas dialogu przerywanym fragmentami improwizowanych utworów na organy ilustrujących treść poszczególnych wezwań.

Modlitwa wypowiedziana przez bp. Romana Pindla nawiązywała m.in. do celebracji, której w 2006 roku przewodniczył w Ratyzbonie w Alte Kapelle Benedykt XVI, gdy pobłogosławił tamtejsze organy.

Znawcy liturgii zauważają, że historia takiej formy poświęcenia organów – z elementem „budzenia” i improwizacji na instrumencie – nie jest jasna. „Na pewno po raz pierwszy ten ryt błogosławieństwa został użyty podczas inauguracji organów w sanktuarium Notre-Dame de Mont-Roland w 1982 roku. Sama idea tych inwokacji pochodzi od Bernarda Gavoty, organisty z Invalides, który twierdził, że wywodzą się one z XVIII-wiecznego rytuału gallikańskiego” – zauważa ks. dr Paweł Baran z Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie.

Proboszcz skoczowskiej parafii śś. Apostołów Piotra i Pawła ks. Witold Grzomba wyjaśnił przed Mszą św., że wielki wysiłek, jakim był ciężar finansowy remontu organów, podjęli wszyscy parafianie.

Organomistrz Łukasz Kurpas przed Eucharystią opowiedział o szczegółach renowacji skoczowskich organów wybudowanych przez firmę Rieger Orgeblau z Krnova w 1892 r. Jak wyjaśnił, instrument ze skoczowskiej świątyni ma 18 głosów rozdysponowanych na dwa manuały i pedał, co jest rzadkością w historii tej renomowanej i nieistniejącej już firmy. Kilkakrotnie remontowany w przeszłości tym razem organy zostały poddane wszechstronnej renowacji wszystkich podzespołów.

„Wszystkie elementy traktury zostały sprawdzone, naprawione. Traktura to jest połączenie klawisza z wszystkimi różnymi elementami wykonawczymi, aby w wiatrownicy otwarł się wentyl, który doprowadza powietrze do piszczałki. Wnętrze stołu gry, czyli tak zwanego kontuaru, tam, gdzie organista siedzi i gra, zostało przez nas w ten sposób odrestaurowane, że cała płyta przednia, z wyciągami registrowymi, czyli z nazwami głosów, została w środku odnowiona” – wyliczał organomistrz.

 

Jak dodał, klawiatury manuałowe zostały pokryte kością wołową. W oryginale była to część kości słoniowej, lecz na przestrzeni lat, kiedy uległa wypracowaniu, ktoś zastosował tworzywo plastik. „Powróciliśmy tutaj do oryginału tak, żeby była ta kość jako nakład. To jest inna jakość gry, trzeba przyznać. Klawiatura pedałowa też została odnowiona, a nakładki zostały pokryte z drewna dębowego. Wszystkie elementy i podzespoły zostały także zaimpregnowane przed działaniem robaka drzewnego” – dodał.

Po liturgii odbył się koncert. Za „wybudzonymi” organami zasiedli parafialny organista Piotr Paszyna, prof. Bogumiła Faustyna Dunikowska i organomistrz Łukasz Kurpas.

/Diecezja Bielsko-Żywiecka; fot. Monika Jaworska/Niedziela na Podbeskidziu/